Sławomir Bogdan Szmal, urodzony 2 października 1978 w Strzelcach Opolskich, to postać, która trwale wpisała się w historię polskiego sportu jako wybitny piłkarz ręczny. Jego kariera obejmuje lata 1998–2018, w ciągu których pełnił rolę bramkarza i reprezentował nasz kraj na arenie międzynarodowej.
W ciągu swojej kariery, Sławomir Szmal stał się rekordzistą pod względem liczby oficjalnych spotkań międzypaństwowych, zdobywając łącznie 298 występów oraz strzelając 3 gole. Jego osiągnięcia obejmują:
- wicemistrzostwo świata w 2007 roku,
- brązowe medale mistrzostw świata w 2009 oraz 2015 roku,
- dwukrotny udział w igrzyskach olimpijskich w 2008 i 2016 roku.
W 2009 roku został uznany za najlepszego piłkarza ręcznego na świecie, co podkreśla jego ogromny talent i znaczenie w swoim fachu. Dodatkowo, w 2010 roku zdobył 6. miejsce w 76. Plebiscycie Przeglądu Sportowego oraz Telewizji Polskiej na najlepszych sportowców Polski.
Po zakończeniu kariery sportowej, w 2021 roku, Sławomir Szmal objął stanowisko wiceprezesa Związku Piłki Ręcznej w Polsce, gdzie odpowiada za rozwój i szkolenie młodych sportowców. W 2024 roku został prezesem tegoż związku, co świadczy o jego dalszym zaangażowaniu w rozwój piłki ręcznej w Polsce.
Kariera
Początki
Pochodzący z Zawadzkiego, Sławomir Szmal spędził swoje dzieciństwo oraz wczesną młodość w tym urokliwym miasteczku. Choć na początku próbował swoich sił w różnych dyscyplinach, w tym w piłce nożnej, to jednak ostatecznie zdecydował się na grę w piłkę ręczną. Była to kontynuacja rodzinnej tradycji, ponieważ sport ten uprawiali jego rodzice oraz pozostali członkowie rodziny, tacy jak stryj i wujek, który w latach 80. był jednym z bramkarzy reprezentacji Polski. Swoją przygodę z piłką ręczną rozpoczął w wieku 11 lat, kiedy dołączył do drużyny juniorów Stali Zawadzkie. Jego pierwszym trenerem był Jerzy Piechula, który, jako nauczyciel wychowania fizycznego, dostrzegł jego talent.
Na pozycji bramkarza zadebiutował w półfinale mistrzostw Polski juniorów, co zaowocowało dostrzeżeniem go przez opiekunów reprezentacji juniorskiej. Nie minęło długo, a zespół ten przyjął go do swoich szeregów, umożliwiając mu zaprezentowanie swoich umiejętności na arenie międzynarodowej.
Klubowa
Dzięki swojej niezwykłej pracowitości, talentowi oraz szybkiemu rozwojowi umiejętności, Sławomir szybko znalazł się w seniorskiej kadrze swojego klubu, wprowadzony przez ojca, Kazimierza. W 1996 roku dołączył do Gwardii (WKW) Opole, gdzie trenował pod okiem Antoniego Przybeckiego. Już po roku, mając zaledwie 19 lat, przeniósł się do Hutnika Kraków, z którym zadebiutował w polskiej ekstraklasie. Zachowanie to było wynikiem wyjazdu zaraz po ukończeniu szkoły, bowiem w Zawadzkiem nie mógł znaleźć zatrudnienia. Początkowo w Krakowie Szmal cieszył się obiecującą karierą, lecz zespół szybko popadł w finansowe kłopoty, by w 1999 roku ostatecznie zniknąć z mapy polskiego sportu, pozostawiając go bez klubu.
Jego talent dostrzegli włodarze Warszawianki Warszawa, którzy wkrótce podpisali z nim kontrakt, gdyż Szmal był już członkiem kadry narodowej. W stołecznym zespole odniósł swoje pierwsze znaczące sukcesy, zdobywając wicemistrzostwo kraju w sezonie 2001/2002 oraz Puchar Polski dzięki zwycięstwu nad Kolporterem Lider Market Kielce. W lipcu 2002 roku przeniósł się do drużyny mistrza Polski z sezonu 2001/2002 z nadzieją na zdobycie upragnionego tytułu, jednak w sezonie 2002/2003 to Vive Kielce okazało się lepsze o zaledwie punkt. Mimo to, Sławomir Szmal został uznany za najlepszego bramkarza ligi.
12 kwietnia 2010 roku, podpisał czteroletni kontrakt z Vive Targi Kielce, który wszedł w życie 1 lipca 2011. Rozpoczęto negocjacje, by mógł grać w klubie już od początku sezonu 2010/2011, ale z powodu nieprzystających oczekiwań finansowych niemieckiego klubu, wcześniejszy transfer nie doszedł do skutku. Ostatecznie zdobył z Vive Targi Kielce tytuł mistrza Polski w latach 2011/2012 oraz 2012/2013, a w 2016 roku zdobył swój pierwszy złoty medal Ligi Mistrzów, rywalizując z zespołem Vive Tauron Kielce.
Reprezentacyjna
Sławomir zadebiutował w reprezentacji narodowej 19 sierpnia 1998 roku, mając 19 lat, w meczu towarzyskim przeciwko Litwie, który Polska wygrała 31:20. Początkowo pełnił rolę zmiennika dla doświadczonych bramkarzy, takich jak Andrzej Marszałek, Artur Góral oraz Rafał Bernacki. W 2002 roku wziął udział w swoich pierwszych Mistrzostwach Europy, gdzie Polska zajęła 15. miejsce, a rok później zagrał na Mistrzostwach Świata w Portugalii, kończąc turniej na 10. pozycji. W 2007 roku zdobył srebrny medal Mistrzostw Świata w Niemczech, co zostało uhonorowane Złotym Krzyżem Zasługi przez Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego.
W ćwierćfinałowym meczu tego turnieju, zmierzył się z Rosją, broniąc cztery rzuty karne, co przyczyniło się do zdobycia łącznie 111 skutecznych obron w trakcie trwania całego turnieju. Rok później, w lutym 2008 roku, zajął siódme miejsce na Mistrzostwach Europy w Norwegii. W maju tego samego roku, podczas turnieju kwalifikacyjnego we Wrocławiu, wywalczył przepustkę na Igrzyska Olimpijskie w Pekinie, gdzie reprezentacja zajęła piąte miejsce, przegrywając w ćwierćfinale z Islandią. W lutym 2009 roku zdobył brązowy medal na Mistrzostwach Świata, a w styczniu 2010 roku został uznany za najlepszego bramkarza oraz wybrany do „Drużyny Gwiazd” Mistrzostw Europy w Austrii.
Na Mistrzostwach Europy w Danii w 2014 roku Polska zajęła ostatecznie szóstą lokatę, przegrywając z Islandią w meczu o piąte miejsce. W 2015 roku, po zdobyciu brązowego medalu na Mistrzostwach Świata, został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski przez prezydenta Bronisława Komorowskiego. Po zakończeniu Igrzysk Olimpijskich w Rio de Janeiro w 2016 roku, Sławomir Szmal zakończył swoją karierę w kadrze narodowej, pozostając rekordzistą w liczbie występów w seniorskiej reprezentacji z 298 oficjalnymi meczami międzypaństwowymi.
W maju 2010 roku, w plebiscycie Międzynarodowej Federacji Piłki Ręcznej (IHF), został uznany najlepszym piłkarzem ręcznym na świecie w 2009 roku, pokonując swoich konkurentów: Igora Voriego oraz Nikolę Karabaticia.
Udział w turniejach mistrzowskich
Turniej | Mecze | Bramki | Medal |
Mistrzostwa Europy 2002 | 2 | 1 | – |
Mistrzostwa Świata 2003 | 6 | 0 | – |
Mistrzostwa Europy 2004 | 3 | 0 | – |
Mistrzostwa Europy 2006 | 6 | 0 | – |
Mistrzostwa Świata 2007 | 10 | 0 | _ |
Mistrzostwa Europy 2008 | 6 | 0 | – |
Igrzyska Olimpijskie 2008 | 8 | 0 | – |
Mistrzostwa Świata 2009 | 10 | 1 | _ |
Mistrzostwa Europy 2010 | 8 | 0 | – |
Mistrzostwa Świata 2011 | 9 | 0 | – |
Mistrzostwa Świata 2013 | 6 | 0 | – |
Mistrzostwa Europy 2014 | 7 | 0 | – |
Mistrzostwa Świata 2015 | 9 | 0 | _ |
Mistrzostwa Europy 2016 | 7 | 0 | – |
Igrzyska Olimpijskie 2016 | 8 | 1 | – |
Kariera związkowa
W czerwcu 2021 roku, Sławomir Szmal został wybrany do zarządu Związku Piłki Ręcznej w Polsce. Pełnił funkcję wiceprezesa, odpowiadając za kluczowe aspekty dotyczące szkolenia sportowego.
Natomiast 26 października 2024 roku, podczas Walnego Zgromadzenia Sprawozdawczo-Wyborczego Związku Piłki Ręcznej w Polsce, otrzymał zaszczytne stanowisko Prezesa Związku Piłki Ręcznej w Polsce, na które został wybrany na czteroletnią kadencję.
Życie prywatne
Sławomir Szmal, znany nie tylko ze swojego sportowego dorobku, ale także z bogatego życia prywatnego, jest żonaty z Anetą, byłą piłkarką ręczną. Para ma wspólnego syna, Filipa, który stał się dla nich źródłem radości i dumy.
Aby wspierać społeczność, Sławomir aktywnie włącza się w akcje charytatywne. Jest patronem turnieju juniorów młodszych „Sławomir Szmal zaprasza”, który odbywa się w Zawadzkiem oraz fundacji, która nosi jego imię. Celem tej fundacji jest pomoc w szkoleniu młodych szczypiornistów, co stanowi ogromne wsparcie dla przyszłości polskiej piłki ręcznej.
Oprócz tego, organizuje oboz „Kuźnia Bohaterów Sławomira Szmala”, skierowany do dzieci w wieku od 13 do 14 lat, promując podczas niego zarówno piłkę ręczną, jak i ogólną aktywność fizyczną. Dzięki jego zaangażowaniu, młodzież ma okazję rozwijać swoje umiejętności sportowe.
W wolnym czasie Sławomir odnajduje pasję w grze w bilarda, co pozwala mu na relaks i odpoczynek od intensywnego trybu życia sportowca.
Osiągnięcia
Reprezentacyjne
Sławomir Szmal, jako utalentowany bramkarz, odniósł szereg znaczących sukcesów na arenie międzynarodowej. Jego osiągnięcia w Mistrzostwach Świata obejmują lata 2007, 2009 oraz 2015, co stanowi istotny element jego kariery.
Dzięki swoim umiejętnościom zdobył również prestiżowy Superpuchar Europy w 2007.
Klubowe
Na krajowym podwórku, Sławomir Szmal zdołał sięgnąć po Mistrzostwo Polski, triumfując w latach 2012, 2013, 2014, 2015 oraz 2016, a także wcześniej w 2002 oraz 2003. Jego sukcesy w Pucharze Polski obejmują lata 2002, 2012, 2013, 2014 oraz 2015.
W rozgrywkach europejskich, jego znakomite występy w Lidze Mistrzów przyniosły mu medale w takich latach jak 2013, 2015 oraz 2016. Warto również wspomnieć o jego triumfie w Mistrzostwach Niemiec, które osiągnął w 2009, oraz o dwóch sukcesach w Pucharze Niemiec w latach 2006 oraz 2007.
Wyróżnienia
Sławomir Szmal, znany polski bramkarz piłki ręcznej, zdobył wiele prestiżowych nagród i wyróżnień w swojej karierze.
- najlepszy piłkarz ręczny świata 2009,
- 6. miejsce w Plebiscycie Przeglądu Sportowego 2010.
Przypisy
- a b Sławomir Szmal Prezesem Związku Piłki Ręcznej w Polsce [online], Związek Piłki Ręcznej w Polsce, 26.10.2024 r. [dostęp 26.10.2024 r.]
- a b GrzegorzG. Sztank GrzegorzG., Zarząd | Związek Piłki Ręcznej w Polsce [online], 20.02.2015 r. [dostęp 28.01.2023 r.]
- Dziękuję za wzruszenia i sportowy sukces. prezydent.pl, 12.02.2015 r. [dostęp 12.02.2015 r.]
- ME w piłce ręcznej: Polacy gorsi od Islandczyków, kończą turniej na 6. miejscu. sport.newsweek.pl. [dostęp 25.01.2014 r.]
- Sławomir Szmal i Stanisław Hojda w zarządzie Związku Piłki Ręcznej w Polsce [online], Echo Dnia Świętokrzyskie [dostęp 28.01.2023 r.]
- Władysław Zieleśkiewicz: 95 lat piłki ręcznej. Związek Piłki Ręcznej w Polsce, 2013 r., s. 302-303.
- Sławomir Szmal w Kielcach dopiero za rok. echodnia.eu. [dostęp 01.06.2010 r.]
- a b c Sylwetki polskich szczypiornistów: Sławomir Szmal. sport1.pl. [dostęp 03.08.2008 r.]
- a b Nasz Wielki Sławomir Szmal! I chłopak z prowincji może być gwiazdą. opole.gazeta.pl. [dostęp 28.01.2009 r.]
- a b c Najlepsi bramkarze piłki ręcznej pochodzą z Opolszczyzny. nto.pl. [dostęp 31.01.2009 r.]
- a b Nasz Szmal najlepszy!. strzelecopolski.pl. [dostęp 03.02.2009 r.]
- - a b c Player of the Year – Men 2009. ihf.info. [dostęp 24.02.2011 r.]
- Tabela wyników rundy zasadniczej sezon 2001-2002. zprp.pl. [dostęp 24.02.2011 r.]
- Tabela wyników rundy zasadniczej sezon 2002-2003. zprp.pl. [dostęp 24.02.2011 r.]
- Sławomir Szmal – bramkarz reprezentacji Polski piłkarzy ręcznych. przegladsportowy.pl. [dostęp 21.01.2011 r.]
- prezydent.pl: Prezydent odznaczył polską reprezentację piłkarzy ręcznych. [dostęp 05.02.2007 r.]
- W drugiej połowie zabrakło jakości [dostęp 25.01.2014 r.]
- a b c Wojciech Osiński, Koniec marzeń o awansie, Przegląd Sportowy nr 11 z 15.01.2018 r., s. 6
Pozostali ludzie w kategorii "Sport i rekreacja":
Henryk Krawczyk (piłkarz) | Mirela Damaschek | Adam Adamski | Ronald Mehlich | Manfred Koprek | Mieczysław Kropelnicki | Wiktor Morcinek | Krzysztof MehlichOceń: Sławomir Szmal